Różne witaminy
Witaminy możemy podzielić na dwie grupy: rozpuszczalne w tłuszczach oraz rozpuszczalne w wodzie. Tak jak te pierwsze jesteśmy w stanie magazynować w naszym organizmie, tak z drugimi pojawia się pewien problem. Przez to, że bardzo dobrze czują się w środowisku wodnym, są usuwane z moczem. Dlatego też trzeba przyłożyć szczególną uwagę do tego czy witaminy rozpuszczalne w wodzie są dostarczane do organizmu w odpowiednich ilościach. Przykładem takiej witaminy będzie ta, opatrzona literką C. Co ciekawe, większość zwierząt i roślin może samodzielnie ją syntetyzować. Tylko ludzie, małpy i świnki morskiej nie są w stanie tego zrobić, zatem muszą przyjmować ją z pożywieniem czy suplementami diety.
Kwas askorbinowy, bo taka jest inna nazwa witaminy C, pełni w organizmie człowieka wiele funkcji. Na początku trzeba wspomnieć o zdolnościach antyoksydacyjnych witaminy C. Zawsze jest wymieniana jako jeden ze sztandarowych przeciwutleniaczy, zatem ma zdolność wymiatania szkodliwych dla człowieka wolnych rodników, które są przyczyną wielu chorób. Poza tym, witamina C stymuluje produkcję kolagenu, bierze udział w syntezie hormonów i transmiterów, zwiększa wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego, a także wspomaga detoksykację i odporność ustroju.
Nadmiar witaminy C to mit
Co jest bardzo ważne, na ten moment praktycznie nie zaobserwowano szkodliwych skutków nadmiaru witaminy C. W przypadku zbyt dużego spożycia organizm zmniejsza wchłanianie kwasu askorbinowego w jelitach i wydala go z moczem. Pamiętajmy jednak, że mega dawki mogą wywoływać biegunki, ale ADI witaminy C (czyli dopuszczalne dzienne spożycie) wynosi 15, co oznacza, że osoba ważąca 70 kg mogłaby przyjmować dziennie 1050 mg kwasu askorbinowego bez zaobserwowania wyraźnych zaburzeń ustrojowych. Tolerancja na duże dawki zwiększa się wraz ze stanem chorobowym. Niektórzy badacze twierdzą, że im wyższa jest dawka wywołująca biegunkę, tym stan zdrowia gorszy. U osób zdrowych będzie to ilość rzędu 2-4 gramów podanych w krótkim czasie (2 godzin).
Niebezpieczne braki
Szkorbut – fot. Wikipedia
Natomiast niedobory witaminy C mogą sprzyjać rozwojowi miażdżycy i nowotworów, a przede wszystkim, przewlekłe niedobory kwasu askorbinowego są przyczyną powstawania szkorbutu.
Szkorbut jest to choroba wielonarządowa, która dotyczy głównie tkanki łącznej. Niedobór witaminy C powoduje brak aktywności enzymów odpowiadających za dojrzewanie kolagenu. Objawami szkorbutu będą: samoistne krwawienia, zapalny przerost dziąseł i wypadanie zębów, słabe gojenie się ran, a także patologiczne złamania. W dawnych czasach zapadali na nią marynarze, mieszkańcy obleganych twierdz oraz więźniowie, między innymi łagrów rosyjskich i sowieckich, w których chorobę tę nazywano “cyngą”. Obecnie na niedobory witaminy C narażeni są wszyscy, ale głównie ludzie unikający owoców i warzyw.
Najlepsze źródła witaminy C
Jak wspomniano wcześniej, człowiek musi przyjmować witaminę C z pożywieniem i suplementami. Jej najbogatszymi źródłami pokarmowymi są: owoce dzikiej róży, acerola, papryka, nać pietruszki, czarne porzeczki, brukselka, kalarepa, truskawki, kiwi, czy też wreszcie cytrusy. Całe szczęście kwas askorbinowy jest dobrze wchłaniany, gdyż fizjologiczne dawki nie przekraczające 200 mg wchłania się prawie 100%. Zalecane dawki dziennego spożycia dla mężczyzn powyżej 19 roku życia to 90 mg na dobę, a dla kobiet w tym samym wieku – 75 mg dziennie wydają się bardzo zaniżone. Zapotrzebowanie na kwas L-askorbinowy wzrasta wraz ze wzrostem aktywności fizycznej, w okresie choroby, ciąży, stresu itp. Trenujący kulturystykę powinni spożywać dziennie ponad 500 mg, najlepiej naturalnej witaminy C w kilku dawkach.
Niepokojące braki w pożywieniu
Jednak w tym miejscu pojawia się mały problem – zmniejszająca się ilość witaminy C w pożywieniu, a także jej podatność na rozpadanie się. Te dwa czynniki mogą sprawić, że szkorbut, który jest praktycznie zapomnianą chorobą, może w niedalekiej przyszłości powrócić.
Jak się okazuje, witamina C (a w zasadzie jej rozpad) jest podatna na wiele czynników. Nowoczesne metody uprawy, sprawiają, że jej ilość stale się zmniejsza. Jest to spowodowane nawożeniem gleby i zmianami w jej strukturze, zanieczyszczeniami czy zbyt wczesnym zrywaniem warzyw i owoców – zanim odpowiednia ilość witaminy C zostanie wytworzona. Długi czas przechowywania (co ma miejsce w momencie sprowadzania warzyw i owoców z odległych miejsc) również wpływa na to, że nasze pożywienie jest coraz uboższe w kwas askorbinowy.
Dodatkowo, witamina C jest termolabilna. Ulega zniszczeniu przy podwyższonej temperaturze, w obecności tlenu, enzymów zwanych oksydazami oraz w obecności niektórych jonów metali. Przy sporządzaniu potraw (gotowanie, duszenie) traci się 75% witaminy C, a podczas suszenia nawet 90%. Procesy takie jak pasteryzacja czy sterylizacja praktycznie całkowicie niszczą kwas askorbinowy.
Mając na uwadze powyższe dwa akapity, może okazać się, że niedobory witaminy C, mogą powrócić szybciej niż się tego spodziewamy.
Sprawdź ofertę na preparat z naturalną witaminą C
Nie ma jeszcze komentarzy.